Op woensdag 21 juni organiseerde Zuyd een conferentie over circulariteit. Manuel Gaertner presenteerde een onderzoek van het Lectoraat Innovatief Ondernemen waarvoor hij bij de 31 Limburgse gemeenten de huidige stand van zaken in de circulaire transitie peilde. Die stand stemt nog niet vrolijk. Hoewel gemeenten wel circulair willen worden, ontbreekt het ze aan kennis, daadkracht en een concreet beleidskader.
En dat is jammer, want gemeenten hebben nu juist een cruciale rol in het ondersteunen van de circulaire transitie bij mkb-bedrijven. Wat blijkt: mkb-ondernemers vinden wetten en regelgeving erg ingewikkeld, bovendien sluit de huidige wet- en regelgeving vaak niet aan op de circulaire transitie of staat die zelfs in de weg. Het is niet dat er niets gebeurt, maar de focus ligt vooral op recycling, terwijl het meer zou moeten gaan over ‘rethink’ en ‘reduce’. Een andere hobbel is dat banken terughoudend zijn bij circulaire businessmodellen.
De onderzoeker ziet verschillende rollen weggelegd voor de gemeenten. Die liggen vooral op het valk van inspireren en ondersteunen als het gaat om biobased als grondstof, een ondersteunende rol bij afval als grondstof, het voorbeeld geven op het gebied van circulaire inkoop en de oprichting van een circulair servicepunt, uitgevoerd door kennisinstellingen en/of werkgeversverenigingen.
Wat is nu nodig om de gemeenten een voortrekkersrol te geven op het gebied van circulariteit. Volgens Manuel Gaertner begint het met het formuleren van een ambitie, de kennis moet omhoog plus inzicht over wat ondernemers nu eigenlijk nodig hebben. Ook zou elke gemeente een aanspreekpunt voor ondernemers moeten hebben. Samenwerking in de keten is eveneens belangrijk, net als weten waar je staat om vandaaruit stappen te zetten.
Praktijkgericht
Tijdens de conferentie met zo’n vijftig deelnemers van met name gemeenten en kennisinstellingen waren er nog twee presentaties. Inge van Roovert en Ruben Smeets van onderzoeksbureau PON&Telos presenteerden de SDG-monitor die een beeld geeft van de duurzaamheidsscore van elke Limburgse gemeente. Oprichtster Klaske Kruk van adviesbureau Circularities, eerder uitgeroepen tot circular hero, schetste een aantal praktijkvoorbeelden die meteen circulaire impact maken. Klaske: ‘Gemeenten kunnen een grote rol spelen in het toekomst bestendig maken van de regio door lokale bedrijven en inwoners te ondersteunen om circulaire stappen te nemen. Op het kennisplatform ‘de Verschilmakers’ kun je allerlei voorbeelden vinden.’
Platform
‘Dat is wat we graag laten zien’, zegt Daniëlle Twardy. ‘Vraagstukken uit de praktijk en oplossingen. Waarbij we zo breed mogelijk kijken vanuit verschillende disciplines. Bijvoorbeeld met input van andere academies van Zuyd waaronder de kunstacademie. Vandaar ook de naam van dit Bijzonder Lectoraat. Het is geen eiland, integendeel. Het is een platform voor verbinding van economische, technische en sociale aspecten van circulariteit.’
