De Zuid-Limburgse arbeidsmarkt staat al jaren onder druk. Er zijn tekorten in vrijwel alle sectoren en dat zet groei, continuïteit en innovatie onder druk. Tegelijkertijd is er een grote groep mensen die graag meedoet, maar toch aan de zijlijn staat omdat ze niet past in het traditionele plaatje van ‘de ideale kandidaat’. “Door die hardnekkige norm te hanteren, missen we veel potentieel”, aldus Funs Lodewick, oprichter van re-integratiebureau iRebels.
Bij het invullen van vacatures heeft de neurotypische kandidaat nog altijd de voorkeur. “Dat is de persoon die past binnen de sociale norm”, legt Lodewick uit. “Iemand die beschikt over ‘normale’ communicatieve en cognitieve vaardigheden. En dan liefst ook nog wit, goed opgeleid, heteroseksueel en met een Nederlandse achtergrond. Aan de andere kant staan de neurodiverse mensen. Onder neurodiversiteit vallen mensen met ADHD, autisme, dyslexie, psychische kwetsbaarheden, en óók iedereen die in welke vorm dan ook afwijkt van de traditionele norm. Dat kan gaan om culturele achtergrond, genderidentiteit of levensloop. Het gaat simpelweg om mensen wiens gedrag, communicatiestijl of energie niet binnen het gemiddelde valt. In totaal gaat het om circa 10% van de bevolking. Uiteraard staan niet al deze mensen aan de kant, toch lukt het een aanzienlijk deel niet om zijn talent ten volle te benutten. Dat is ontzettend jammer. Op de eerste plaats voor hen zelf en tegelijkertijd ook voor werkgevers en de regionale economie.”
Kijk eens wat verder
Het is Lodewick’s persoonlijke drijfveer om deze verborgen talenten over het voetlicht te brengen en werkgevers te stimuleren om anders te leren kijken. Hij stelt vast dat werkgevers nog te vaak vasthouden aan verouderde selectiemechanismen die hinderen in het vinden van neurodivers talent. “Waarom moet een motivatiebrief perfect zijn? Waarom moet een cv exact passen bij een functiebeschrijving van 40 uur, waarom altijd die voorkeur voor ‘de veilige kandidaat’. Terwijl het heel eenvoudig anders kan. “Kijk eens wat verder. Nodig de op het eerst gezicht niet perfect kandidaat eens uit voor een kop koffie. Dat kost je een uurtje en een kopje koffie. Dat kan echt leiden tot nieuwe inzichten. Mocht het echt niet klikken, dan is er geen man overboord.”
Jobcarving
Een slimme, maar vaak onderschatte strategie om iemand een kans te bieden is jobcarving, oftewel een functie vormgeven rondom wat iemand wél kan, in plaats van iemand afrekenen op wat hij niét kan. Lodewick: “Denk aan een medewerker met autisme die terugschrikt van persoonlijk contact aan de balie of telefoon. Zo iemand is heel goed in staat om e-mail- of chatsupport te bieden. Of iemand met ADHD die energie krijgt van creatieve, complexe taken maar vastloopt op administratie? Leg die administratieve taken neer bij iemand die daar energie van krijgt.”
Neurodivers talent maakt bedrijven sterker
In tijden waarin innovatie relevanter is dan ooit, is een divers samengesteld team goud waard. Niet ondanks, maar dankzij de verschillen. Want medewerkers die anders denken zien problemen vanuit onverwachte invalshoeken, durven kritischer te zijn, brengen nieuwe ideeën in en maken teams heterogener en sterker. “Als het een beetje schuurt, ontstaat vernieuwing en groei sneller.” Tegelijkertijd zijn er misverstanden die ontstaan omdat mensen elkaar niet goed begrijpen. “Iemand met autisme is eerlijk en direct, dat moeten collega’s begrijpen. Een ADHD’er is snel afgeleid, totdat hij iets doet waar zijn interesse ligt, dan is hyperfocus juist een superkracht. Het is goed om dit soort zaken met het team te bespreken, voordat een neurodiverse collega erbij komt. Dat voorkomt vooroordelen, misverstanden en frustratie.”
Meedoen maakt mensen gezonder en gelukkiger
Werk is niet alleen een bron van inkomen, het zorgt voor sociale verbinding, biedt zingeving, zelfvertrouwen én eigenwaarde. Dit raakt direct aan de regionale ambitie voor brede welvaart. Lodewick is ervan overtuigd dat het beter benutten van neurodivers talent een grote economische impact kan hebben voor de regio. “Het kan personeelstekorten verminderen, zorgt voor innovatievere teams, plus mensen op hun kracht worden ingezet vallen minder snel uit. Bovendien past het bij een inclusieve economie, in lijn met een van de ambities van Agenda Zuid-Limburg, welvaart voor iedereen.” Lodewick doet dan ook een oproep aan werkgevers in de regio: durf eens buiten de kaders te kijken, drink dat kopje koffie en kijk wat een neurodivers talent kan bijdragen aan de organisatie. “Neurodivers talent is geen zwakke arbeidsreserve, het biedt diversiteit en nieuwe inzichten. Voor wie wil investeren in mensen en bereid is voorbij de norm te kijken, ligt in Zuid-Limburg een arbeidspotentieel dat veel groter is dan we nu benutten.
Meer weten over het inzetten van neurodivers talent: www.irebels.nl
