“Opa, als jij alles opmaakt, wat blijft er dan nog voor ons over als wij groot zijn?” Die vraag van zijn kleindochter zette ondernemer Peter van Rosmalen aan het denken over zijn eigen rol en verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid. “Ik had geen antwoord, maar dacht wel, verandering begint bij mijzelf.” Zijn persoonlijke motivatie viel samen met een professioneel inzicht. “Op zakenreizen zag ik in landen als China en India dat enorme hoeveelheden landbouwafval worden verbrand. Doodzonde, want er zit cellulose in, de grondstof voor papier. Dus waarom gebruiken we dat dan niet?”
Van Rosmalen kwam op het idee om landbouwafval te gaan gebruiken voor de productie van circulair papier. “Ik werkte toen als key accountmanager bij Moonen Packaging waar ik me de laatste jaren steeds meer bezighield met duurzaamheid. Omdat mijn toenmalige werkgever een groothandel is en geen papierproducent, kon ik daar niet terecht met mijn plan. Dus begon ik voor mezelf met alleen een goed idee, grote bevlogenheid en geen middelen. Na bot te hebben gevangen bij diverse Europese papierfabrieken (“Peter, we hebben toch bomen”) vond hij in India een fabriek die wel brood zag in zijn plannen. “Deze fabriek produceerde in het begin papier dat voor 55-60% uit landbouwafval bestond en voor de rest uit eucalyptus van kleine lokale boerenbedrijfjes. Na een aantal proefrondes lukte het om kopieerpapier te maken dat zich kwalitatief kon meten met Europees papier. Deze fabriek verwerkt nu een miljoen ton landbouwafval per jaar. Inmiddels bestaat het meeste papier uit 100% landbouwafval en doelstelling is al het papier voor 100% uit landbouwafval.”
Kantelpunt
Toen de eerste pakken circulair papier klaar waren, liep Van Rosmalen tegen een muur van scepsis aan. “Mijn papier was iets duurder en had geen FSC-certificering omdat die is gebaseerd op duurzame bosbouw en wij gebruiken juist géén hout. Een EU Ecolabel kon ook niet, want dat is gekoppeld aan FSC. Met andere woorden: mijn product was duurzamer, maar het paste niet bij de bestaande keurmerken. Om dat te doorbreken heb ik op eigen kosten een onafhankelijke levenscyclusanalyse (LCA) laten uitvoeren. Het resultaat: ons papier is 47% minder milieubelastend dan Europees papier, zelfs als je het transport vanuit India naar ons magazijn meerekent.” De LCA was een kantelpunt en zorgde voor de noodzakelijke geloofwaardigheid en legitimiteit. “Wat ook hielp is dat mijn eerste collega (nu mede-aandeelhouder) voorstelde een merk te bouwen; zo is PaperWise ontstaan. Het merk gaf ons een identiteit en gezicht, het was een van de beste beslissingen ooit.”
Nieuwe fase
Vanaf dat moment gaat PaperWise een volgende fase in. “We wonnen diverse prijzen, waaronder de Next Entrepreneur Award. Ineens wisten grote organisaties zoals VNO-NCW, Accenture, Lufthansa en diverse andere grote merken ons wel te vinden. Tony Chocolony en KPN lieten hun jaarverslagen drukken op ons papier. Er kwamen vragen uit de markt voor andere producten, zoals verpakkingsmateriaal. We gingen samenwerken met producenten van karton en verpakkingen en leverden papier voor o.a. koffiebekers, tassen, zeepdoosjes en zelfs Coldplay merchandise. Een van onze grootste opdrachten was voor de Wereldexpo in Dubai, waarvoor een miljoen draagtasjes van PaperWise papier werd geproduceerd.
Overheid: geef nou eens het goede voorbeeld!
Niet alles ging goed. “Corona sloeg hard toe”, vertelt de ondernemer. “Iedereen ging thuiswerken en de vraag naar kopieerpapier kelderde. We investeerden in een nieuwe ERP-systeem, dat veel duurder uitpakte dan verwacht, de aanstelling van een nieuwe salesmanager leverde niet de gewenste omzet, een poging om wit karton te introduceren mislukte en een van onze belangrijkste leveranciers sloot de deuren.” Dan is er de frustratie dat gemeenten, provincies en rijksoverheid allemaal roepen dat ze duurzaamheid zo belangrijk vinden maar er als grootste papierverbruikers niet naar handelen. “Het is pijnlijk en tegenstrijdig; het pleidooi voor circulaire economie en zelf gewoon FSC-papier van bomen gebruiken, zelfs al is ons product nauwelijks duurder en veel milieuvriendelijker.”
Leergeld
Uiteindelijk is het allemaal leergeld, zegt hij “Vallen en opstaan hoort nu eenmaal bij het pionieren.” Peter en zijn vrouw verkochten zelfs hun huis om te investeren in het bedrijf. “We blijven innoveren en dat werpt vruchten af. We werken nu samen met Europese producenten aan etiketten, labels en coatings voor voedselverpakkingen. Er liggen plannen om voor het eerst zelf eindproducten op de markt te zetten en om meer te werken aan onze naamsbekendheid. Op een beurs in Barcelona won een belangrijke klant van Paperwise onlangs de prijs voor het duurzaamste etiket. Dus ondanks tegenslagen zijn er ook veel hoogtepunten.
Toekomst
Een ander hoogtepunt en wellicht een belofte voor de toekomst is dat zijn dochter Marieke bij het bedrijf is komen werken. Een van de kleinkinderen helpt af en toe mee, er wordt nagedacht over opvolging. “Om PaperWise verder te laten groeien sluit ik ook niet uit dat we ooit gaan fuseren of samenwerken met een groter bedrijf, voorwaarde is wel dat de missie overeind blijft.”
